Η βεβαιότητα της αβεβαιότητας PDF Εκτύπωση E-mail
Προβληματισμοί - Σκέψεις
Πέμπτη, 12 Νοέμβριος 2009 11:27

«Βρισκόμαστε σήμερα σε μία εποχή που η αβεβαιότητα θα γίνει περισσότερο βέβαιη και το απίθανο πιο πιθανό να συμβεί».  

Επειδή «το πνεύμα όπου θέλει πνει», η Αλήθεια έχει μια τάση να διαχέεται μέσα στην πραγματικότητα και να μοιράζεται στις διάφορες περιστάσεις και σε διάφορους ανθρώπους και να εκφράζεται μέσα από αυτούς με τον ιδιαίτερο τρόπο του καθένα, όποιος κι αν είναι αυτός, όποια ιδιότητα κι αν έχει.

Έτσι, ένας άνθρωπος, για να συλλάβει μιαν επί μέρους αλήθεια, δεν είναι απαραίτητο να έχει τις προδιαγραφές που φανταζόμαστε για έναν «πνευματικό» άνθρωπο, να είναι ένας στοχαστής, ένας «σοφός», ένας «διανοούμενος» κλπ… Μπορεί να είναι ένας άνθρωπος της δράσης. Μπορεί π.χ. να είναι ένας τεχνίτης, ένας άνθρωπος της υπαίθρου, ένας απλός άνθρωπος που διαπίστωσε κάτι, ζώντας τις συνθήκες ενός προβλήματος που τον άγγιξε τη δεδομένη στιγμή. Μπορεί να είναι ένας επιχειρηματίας που εκφράζει μια εκτίμηση με αφορμή τα συμβαίνοντα στον τομέα της δράσης του…

 

(Είναι κάτι που δεν θα ’πρεπε να εκπλήσσει, γιατί η Αλήθεια διαχέεται για να «απαντάει» στις ανάγκες και στα ερωτήματά μας. Είναι άλλο το ζήτημα κατά πόσο οι διάφοροι δέκτες την προσλαμβάνουν και την βάζουν σε εφαρμογή με περισσότερη ή λιγότερη πιστότητα, με περισσότερη ή λιγότερη ανιδιοτέλεια ή και τηναφήνουν στην άκρη, αλλά στην περίπτωση αυτή μάλλον παύουν να είναι δέκτες…).

 

Αφορμή για τις σκέψεις αυτές και για όσες ακολουθούν έδωσε η εισαγωγική φράση του κειμένου για την αβεβαιότητα και το απίθανο στην εποχή μας, η οποία αποτελεί δήλωση του προέδρου του ΣΕΒ, (Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών) Δημήτρη Δασκαλόπουλου.

 

Είναι αλήθεια ότι η σύγχρονη πραγματικότητα φαίνεται να αλλάζει ραγδαία, να παρουσιάζει διάφορα νέα «χαρακτηριστικά» και να επιτάσσει μια νέα προσέγγιση και μια νέα στάση απέναντί της. Και είναι αλήθεια, ότι η «αβεβαιότητα» των πραγμάτων, όσο μπορεί να ταυτίζεται με τον κίνδυνο και τον φόβο κάποιων δυσμενών αλλαγών,  άλλο τόσο μπορεί να συνδεθεί και με τη δυνατότητα θετικών αλλαγών και δημιουργικών παρεμβάσεων, αν πάρουμε μια στάση πιο ενεργητική απέναντι στα πράγματα. Κάτω απ’ το πρίσμα αυτό λοιπόν, μπορούμε να κάνουμε μερικές επισημάνσεις ακόμα:

 

-Οι βεβαιότητες και τα σταθερά πλαίσια ζωής παραχωρούν τη θέση τους σε μια ρευστότητα. Η «θετική» ονομασία αυτής της ρευστότητας μπορεί να είναι: «αλλαγή», «εξέλιξη»…  

 

-Η αλλαγή αυτή μπορεί να οφείλεται στις επιδιώξεις κάποιων «δυνάμεων», κάποιων «συμφερόντων», μπορεί να οφείλεται σε ένα βαθύ και ισχυρό ρεύμα της εποχής. Αν υπάρχει ένα τέτοιο ρεύμα, μπορούμε να το ψηλαφήσουμε σε όλη του την έκταση, να το γνωρίσουμε και να αποφασίσουμε αν θέλουμε και πρέπει να αντισταθούμε σ’ αυτό ή αν θέλουμε και πρέπει να το αξιοποιήσουμε προς μια θετική κατεύθυνση.

 

-Η ιδέα της ασφάλειας αναθεωρείται και επανεξετάζεται. Πόση ασφάλεια μπορεί να παρέχει ένα σταθερό πλαίσιο που σήμερα είναι έτσι κι αύριο αλλιώς;

 

-Πόσο φόβο και πόσες εξαρτήσεις κρύβει, όχι μόνο η έννοια της ανασφάλειας, αλλά και της ασφάλειας;

 

-Αν κάπου πρέπει να αναζητήσουμε τη σταθερότητα και την «ασφάλεια», πρέπει να το δεχτούμε: ο υγιής της πυρήνας, η ουσία της, βρίσκεται μάλλον στον εαυτό μας και στους νόμους της ζωής. Θα πρέπει να την αναζητήσουμε και να την καλλιεργήσουμε, ως εμπιστοσύνη στον εαυτό, ως εμπιστοσύνη στον διπλανό μας, ως πίστη…

 

-Θα πρέπει να αναζητήσουμε τη σταθερότητα και την «ασφάλεια» σε κάποιες αλήθειες που επιμένουν να αναδύονται και που συνειδητοποιούνται μέσα από τις καθημερινές ανατροπές των πραγμάτων.

 

-Όταν η ζητούμενη εμπιστοσύνη και η πίστη καλλιεργηθούν θα δημιουργήσουν μια νέα σταθερότητα πιο ουσιαστική στις σχέσεις και στη ζωή των ανθρώπων.

 

-Η συνήθεια, η «πεπατημένη» καθίστανται πια αναξιόπιστες μέθοδοι σκέψης και δράσης. Η δημιουργικότητα, η καινοτομία, η φαντασία διεκδικούν αυξημένο μερίδιο στην διαμόρφωση των πραγμάτων.

 

-Η πραγματικότητα παύει να είναι (ποτέ δεν ήταν, τώρα το βλέπουμε πιο καθαρά) ένας γρανιτένιος βράχος, αποκτά μια ευπλαστότητα και μας προ(σ)καλεί να την αναπλάσουμε.

 

-Το «αυτό είναι έτσι» γίνεται «αυτό ως τώρα είναι έτσι», ή «αυτό είναι έτσι προς το παρόν»,  ή «αυτό είναι έτσι για μένα» (γιατί το βλέπω έτσι και με επηρεάζει το όσο βλέπω)…

 

-Ο νόμος των πιθανοτήτων, η πείρα για το συνήθως συμβαίνον υποχωρούν ως βάσεις εκτίμησης των πραγμάτων, η ζωή γίνεται πιο απρόβλεπτη, το «αυτά δεν γίνονται» συναντά ισχυρό αντίλογο: «πού ξέρεις;», «όλα είναι δυνατά», «μ π ο ρ ε ί…» 

 

Η ελπίδα νομιμοποιείται ως απαραίτητο στοιχείο της λειτουργίας ενός έλλογου όντος, όπως είναι ή θα έπρεπε να είναι ο άνθρωπος…

 

 Λάμπρος Κουλελής