Οι εύκολες λύσεις και το κόστος τους

Πέμπτη, 22 Μάρτιος 2007 12:57

της Χριστίνας Αρνή

'Εχει τρελαθεί ο καιρός, λένε. 'Εχει αλλάξει το κλίμα κι ήρθαν τα πάνω-κάτω, λένε επίσης. Η ανθρώπινη παρέμβαση, ο ανθρώπινος ωχαδελφισμός, η ανθρώπινη βλακεία ή αμέλεια, τα συμφέροντα του ενός και του άλλου... ε, ναι, όλοι μας έχουμε τις ευθύνες μας... Σήμερα, όλο και περισσότεροι λένε και ξαναλένε, για παράδειγμα στη χώρα μας, "Σαχάρα θα γίνουμε!", εννοώντας υψηλές θερμοκρασίες, έλλειψη νερού κι ό,τι αυτά συνεπάγονται... Το "σκηνικό" εδώ και χρόνια, πάντως, το προετοιμάζαμε καλά!

Δεν έχω τίποτα απολύτως με τους φοίνικες. Kαι μ' αρέσουν και δίνουν και μια "νότα εξωτική" στη ζωή μας κάπου-κάπου... 'Oμως, έχουμε στ' αλήθεια συλλογιστεί ποτέ πως πλημμυρίζοντας έναν τόπο όπου, για παράδειγμα, η ελιά, το πεύκο, το αρμυρίκι (για να μιλήσουμε για τα δένδρα που φύονται σε πιο χαμηλό υψόμετρο) "πρωτοστατούν φυσικά", με χιλιάδες φοίνικες, γινόμαστε δημιουργοί μιας άλλης συνθήκης, ενός άλλου κλίματος, μιας νέας δημιουργικής αλυσίδας;

Το "σκηνικό" αυτό δεν το συναντούμε μόνο στην χώρα μας. Στη γειτονική Βουλγαρία, για παράδειγμα, τα παράλια της Μαύρης Θάλασσας -εκεί που πυρετωδώς ανεγείρονται δεκάδες μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες- έχουν γεμίσει από φοίνικες όλων των μεγεθών. Στις μεγάλες δε αγορές λουλουδιών και δενδρυλλίων της Σόφιας, οι φοίνικες υψώνονται όμορφοι και αγέρωχοι, δίπλα στα διάφορα είδη ελάτης, τις φλαμουριές, τις καστανιές, κλπ...

Οι φοίνικες δεν είναι τόσο απαιτητικοί, λένε πολλοί, κι αυτός είναι ένας ακόμα λόγος (πέραν του... "εξωτικού χρώματος" που γοητεύει πολλούς) για τον οποίο τόσο πολύ προτιμώνται από τους αγοραστές. Ωστόσο, μόνον η... "ευκολία" μας μετράει;

Σίγουρα το "γρήγορο" και το "εύκολο" είναι όχι μόνο σλόγκαν της εποχής μας, αλλά και κάποια από τα... "υψηλά ιδανικά" της. Οι συνέπειες, ωστόσο, υπάρχουν και αφορούν σε πολλά επίπεδα της ζωής μας.

'Ενα δένδρο που δεν ζητά, όπως λένε, και πάρα πολλά, που ξέρει να αντιστέκεται στις αντίξοες κλιματολογικές συνθήκες, που προσαρμόζεται εύκολα στις κλιματολογικές αλλαγές, που αναπτύσσει ένα τεράστιο δίκτυο δυναμικής προκειμένου να βρει το απαιτούμενο νερό και που έχει και την "εξωτική σφραγίδα" των όποιων ονείρων μας, είναι μια... "καλή λύση".

Κάθε δένδρο μπορεί να είναι μια "καλή λύση", δεν είναι εκεί το θέμα μας. Το θέμα μας είναι στην "γρήγορη κι εύκολη" λύση, στη μόδα του "εύκολου, του γρήγορου και του πιασάδικου", στην μανία του "φαίνεσθαι", στην αρρώστια του "να μην κουραστούμε, να μην πολυσυλλογιστούμε για τις μελλοντικές συνέπειες των όσων κάνουμε ή σχεδιάζουμε να κάνουμε"...

'Ενα δάσος από φοινικόδενδρα εκεί που γη και θερμοκρασίες είναι ευνοϊκές πέρα για πέρα, δεν γεννά ερωτηματικά ούτε για το παρόν ούτε για το μέλλον. 'Ενα δάσος από φοινικόδενδρα, όμως, εκεί που θερμοκρασίες και γη θα μπορούσαν να ευνοούν περισσότερο άλλα είδη δένδρων, η παρουσία των οποίων θα επέτρεπε τη διατήρηση (κι ας αναφερθούμε εδώ μονάχα στις κλιματολογικές επιπτώσεις) των κλιματολογικών συνθηκών, ίσως πρέπει να μας προβληματίζει, όχι τόσο -ίσως- για το παρόν, όσο για το μέλλον.

Φαντασθείτε, για παράδειγμα, μια Ευρώπη γεμάτη φοινικοδάση. Κάποιοι θα πουν πως αυτό είναι πέραν κάθε φαντασίας, καλής ή άσχημης... Κι όμως, πριν κάποιες δεκαετίες πόσοι ήταν αυτοί που μπορούσαν να φανταστούν μια πράσινη έρημο, ή καλλιέργειες σε μια "έρημη γη";

Το πρόβλημα δεν βρίσκεται στο τι μπορούμε να φανταστούμε ή όχι, αλλά στο τι μπορούμε και θέλουμε να συλλογιστούμε, να αποφασίσουμε και να πράξουμε. Η "γρήγορη κι εύκολη" λύση, ακόμα κι αν οι συνθήκες είναι ή φαίνονται ευνοϊκές, δεν είναι πάντα και η καλύτερη. Πολλώ μάλλον που το "καλό", όπως και το... "κακό" άλλωστε, δοκιμάζεται διαρκώς μέσα στο πέρασμα του χρόνου.

Δεν χρειάζεται να λογοδοτήσει κανείς μας για τις πράξεις μας ή για την αδιαφορία μας. Ατομικές ή συλλογικές ευθύνες, όπου και όπως κι αν αποδίδονται, δεν μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα. Ο κόσμος μας χρειάζεται μια βαθιά αλλαγή στις αντιλήψεις και στις συμπεριφορές, προκειμένου να αλλάξει το "σκηνικό της ζωής μας"...

'Ολα αυτά "κοστίζουν", και δεν είναι ούτε "εύκολα" ούτε και πραγματοποιούνται "γρήγορα". Δεν πρέπει το όποιο παρόν μας, ωστόσο, να "κλέβει" τη ζωή από το μέλλον μας.

Ημερομηνία καταχώρησης: 22.3.2006