Κυρίαρχοι και εξουσιαστές της Γης ή αδελφοί και παιδιά της; |
![]() |
![]() |
![]() |
Προβληματισμοί - Σκέψεις |
Κυριακή, 29 Μάρτιος 2009 00:28 |
Η «ώρα της Γης» φέρνει ξανά στο προσκήνιο την Γη και το τεράστιο οικολογικό πρόβλημα που προσπαθεί να συμμεριστεί ο άνθρωπος, χωρίς ωστόσο οι προσπάθειές του να φτάνουν το σημείο της παρηγοριάς. Η Γη, εκτός από την εικόνα που υπάρχει στα βιβλία και από τις εικόνες που μεταδίδουν οι διάφοροι δορυφόροι από το διάστημα, έχει στην αντίληψη, την κατανόηση και την συνείδηση καθενός μια θέση πολύ διαφορετική από άνθρωπο σε άνθρωπο. Επειδή η σχέση με την Γη είναι θεμελιώδης και βασική για τους κατοίκους της, αναφέρεται σε κάθε κοσμογονία αλλά και σε θεογονία, κυρίως όμως έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην γένεση του ανθρώπου και στην καλλιέργεια γύρω από το θέμα αυτό, όπως μεθοδεύεται από την θρησκεία και την εκπαίδευση. Για ποιαν Γη μιλάμε, σε ποιαν Γη αναφερόμαστε και με ποια σχέση και ιδιότητα την προσεγγίζουμε και επιχειρούμε να την διαχειριστούμε; Η Δυτική παιδεία, μέσω της Χριστιανικής θρησκείας, έχει θεμελιωμένες αντιλήψεις περί της Γης σύμφωνα με την Γένεση όπου αναφέρεται: «Μετά είπε ο Θεός: “Ας φτιάξουμε τον άνθρωπο σύμφωνα με την εικόνα τη δική μας και την ομοίωση, κι ας εξουσιάζει στης θάλασσας τα ψάρια, στου ουρανού τα πτηνά, στα ζώα και γενικά σ’ όλη τη Γη και στα ερπετά που σέρνονται πάνω σε αυτήν». Έτσι εμφανίζεται ο άνθρωπος κυρίαρχος και εξουσιαστής απέναντι στη Γη και σε ο, τιδήποτε άλλο σχετίζεται με αυτήν. Αντίστοιχα ο Ινδιάνος αρχηγός διατυπώνει την σχέση του με την Γη στην πρόταση των Αμερικανών να αγοράσουν την Γη τους: «Είμαστε κομμάτι της γης και αυτή πάλι ένα κομμάτι από μας. Οι χυμοί που τρέχουν μέσα στα δέντρα μεταφέρουν τις μνήμες του ερυθρόδερμου ανθρώπου. Τα ευωδιαστά λουλούδια είναι αδελφές μας. Το ελάφι, το άλογο, ο μεγάλος αετός είναι τ’ αδέλφια μας. Οι απότομες, ψηλές κορυφές, τα καταπράσινα λιβάδια, η ζεστασιά του πόνεϊ, ο άνθρωπος, όλα ανήκουν στην ίδια οικογένεια». Βλέπουμε μια ουσιαστική διαφορά ανάμεσα στην θέση που έχουν δυο διαφορετικοί πολιτισμοί στην σχέση τους με την Γη. Από την διαφορετικότητα των θέσεων πηγάζουν και διαφορετικές συμπεριφορές απέναντι στην Γη. Βρισκόμαστε σε μια εποχή που επιχειρείται μια συλλογική κινητοποίηση για την διάσωση του πλανήτη. Το ερώτημα δεν είναι απλά και μόνο η μαζικότητα στην κινητοποίηση αλλά η θέση μέσω της οποίας αυτή θα διενεργηθεί. Προσπαθούμε να σώσουμε την Γη σαν κυρίαρχοι και εξουσιαστές ή σαν αδελφοί και παιδιά της ή σαν οι κάτοικοι που απλόχερα τους δόθηκε μια πλούσια κατοικία και επιχειρούν να την διατηρήσουν σε όσο το δυνατόν καλύτερη κατάσταση, αντιλαμβανόμενοι το παροδικό της χρήσης και την παράδοσή της στους επόμενους; Η θέση εκκίνησης του καθενός θα καθορίσει και την προσπάθεια αλλά και το αποτέλεσμά της, διότι αυτή η θέση δεν καθορίζει μια περιστασιακή δράση αλλά ένα τρόπο μιας ολόκληρης ζωής. Γιώργος Τσαντάκης |