Προβληματισμοί -
Σκέψεις
|
Πέμπτη, 15 Φεβρουάριος 2007 12:52 |
του Γιώργου Τσαντάκη
Το ζήτημα του Χαμένου Λόγου, αν και έλκει την καταγωγή του βαθιά μέσα στον χρόνο από Καβαλιστικές αρχές και παραδόσεις, αποτέλεσε και αποτελεί ένα ουσιαστικό θέμα για όλους εκείνους που αναζητούν το εσωτερικό νόημα της ζωής, το οποίο σε κάποιους είναι κρυμμένο, ενώ σε κάποιους άλλους είναι χαμένο.
Η έννοια του Χαμένου Λόγου έχει περάσει μέσα στις παραδόσεις σαν το Υπέρτατο Μυστικό που, αν τελικά βρεθεί ο Λόγος αυτός και προφερθεί, μπορεί να έχει τα ίδια αποτελέσματα με τον Λόγο που δημιούργησε το Σύμπαν.
Στην πραγματικότητα, αυτός ο λόγος είναι ένα κίνητρο αλλά και εργαλείο για την πνευματική μας εξέλιξη. Μπορεί να είναι σημαντικός για μας καθώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην ζωή μας.
Βέβαια, στο άκουσμα μιας έκφρασης όπως πχ. ο χαμένος λόγος, ο οποιοσδήποτε άμεσα θα σκεφτόταν ότι αυτό που πρέπει να γίνει είναι η αναζήτηση και η ανεύρεσή του. Λογικό θα ήταν το αίτημα όπως και η προσπάθεια. Αναζήτηση του Χαμένου Λόγου, αλλά ποίου χαμένου λόγου, αναζήτηση ενός χαμένου λόγου γενικά, αφηρημένου και νεφελώδους που πλανάται ερεθίζοντας την ανθρώπινη φαντασία χωρίς να δίνει την πρακτική οδήγηση για την ανεύρεσή του ή αναζήτηση ενός πολύ συγκεκριμένου χαμένου λόγου που είναι ιδιαίτερος και μοναδικός για τον κάθε άνθρωπο και είναι αυτός που φέρει την ουσία του νοήματος της ζωής του.
Η μεταφυσική ή αποκρυφιστική σκέψη θα αναζητήσει μια λέξη ή μια φράση που θα μπορούσε να αποτελέσει και να εκφράσει τον Χαμένο Λόγο που είναι ικανός να αλλάξει πολλά πράγματα μέσα στο σύμπαν και κανείς δεν θα είχε αντίρρηση για μια τέτοια περίπτωση.
Περνώντας από τον χαμένο λόγο στον ανθρώπινο λόγο της καθημερινής ζωής και τον άνθρωπο που προφέρει τον λόγο μπορούμε να διαπιστώσουμε μια πραγματικότητα όσον αφορά αυτό τον λόγο.
Ο χαμένος λόγος, όπως υποδηλώνεται, μπορεί να είναι χαμένος, αλλά το ο,τιδήποτε είναι χαμένο για τον άνθρωπο δεν σημαίνει πως δεν υπάρχει, πως δεν υφίσταται, ακολουθώντας την πορεία και την διαδρομή του. Μια πορεία και μια διαδρομή που ο άνθρωπος δεν μπορεί να αντιληφθεί ούτε και να ακολουθήσει. Ο χαμένος λόγος εξακολουθεί να υπάρχει και να εμφανίζει την δυναμική της ύπαρξης και της πορείας του. 'Ετσι, καθώς ο άνθρωπος ακολουθεί μια πορεία, και ο χαμένος λόγος ακολουθεί την δική του ζωή. Αν αυτός ο λόγος είναι χαμένος, είναι χαμένος για τον άνθρωπο και για οποιονδήποτε άλλον τον ψάχνει. Μέσα στην σχέση αυτή που ουσιαστικά είναι η σχέση του ανθρώπου με τον λόγο του και που διέπεται από την απώλεια φαίνεται ότι εκείνος που ψάχνει είναι ο άνθρωπος. Αυτός φαίνεται να κατέχει τον ενεργητικό ρόλο της αναζήτησης απέναντι σε έναν λόγο που φέρεται ως χαμένος. Συνήθως, όταν κάποιος ψάχνει κάτι που έχει χάσει δεν ερευνά την εκδοχή ότι και αυτό που θεωρείται χαμένο βρίσκεται σε μια αντίστοιχη θέση αναζήτησης. Τότε θα έπρεπε και ο λόγος να έψαχνε τον άνθρωπο. Στην περίπτωση αυτή ο λόγος δημιουργεί ένα δυναμικό πεδίο που μπορεί να έλκει τον άνθρωπο για να τον φέρει ξανά κοντά του, που σημαίνει ότι ο άνθρωπος δεν βρίσκεται ακαθοδήγητος στην αναζήτησή του, αλλά έμμεσα βοηθιέται για να πετύχει τον στόχο του.
'Αρα, δεν πρόκειται περί της σχέσης ενός χαμένου λόγου με εκείνον που τον έχασε αλλά περί μιας αμοιβαίας σχέσης όπου ο ένας αναζητά τον άλλον. Και σε μια ακραία περίπτωση αυτής της σχέσης που εμφανίζεται δια της αντιστροφής ή και της αρχής της κατοπτρικότητας που εμφανίζεται πάρα πολύ συχνά στα πράγματα και ιδιαίτερα στην ψυχολογία και την συνειδητότητα, στην ουσία δεν πρόκειται περί του χαμένου λόγου που αναζητά ο άνθρωπος αλλά περί του χαμένου ανθρώπου που τον αναζητά ο λόγος του, προκειμένου ο άνθρωπος να ξαναβρεί την φύση της ουσίας του από την οποία έχει απομακρυνθεί και συνεπώς την έχει χάσει. Πρόκειται περί της σχέσης που ο άνθρωπος αναζητά, και ο,τιδήποτε ο άνθρωπος αναζητά θεωρεί ότι το έχει χάσει χωρίς να σκέπτεται, έως και καθόλου, ότι μπορεί ο ίδιος να είναι ο χαμένος και να αναζητά την πηγή του, την ουσιαστική κατάσταση από την οποία έχει φύγει και έχει απομακρυνθεί. Σε μια τέτοια περίπτωση, ο χαμένος λόγος στην πραγματικότητα δεν βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο όπου ο άνθρωπος διάγει τον χρόνο της ζωής του αλλά στο επίπεδο που θα πρέπει να αναχθεί προκειμένου να βρει την φύση του ή στο επίπεδο που ήταν πριν την χάσει. 'Ετσι, στην ουσία, ο λόγος γίνεται αυτή καθαυτή η σχέση των δυο επιπέδων αλλά και το κίνητρο για να περάσει από το ένα επίπεδο στο άλλο, ο τρόπος και η μεθοδολογία αλλά και η οδός από το ένα επίπεδο στο άλλο. Ο λόγος με την μαθηματική του έννοια εκφράζει μια σχέση, η οποία υφίσταται μεταξύ δυο μεγεθών, έτσι και στην λεκτική του άποψη ο λόγος εκφράζει μια σχέση μεταξύ εκείνου που προφέρει τον λόγο και μεταξύ εκείνου που γίνεται ο αποδέκτης του, αλλά και την εν γένει σχέση μεταξύ δυο μεγεθών ή δυο καταστάσεων και οι οποίες ορίζουν τον λόγο.
Σύμφωνα με αυτό, ο χαμένος λόγος δεν είναι ένας χαμένος λόγος στην ολότητά του, αλλά η ιδιαίτερη περίπτωση του λόγου που οδηγεί από το ένα επίπεδο στο άλλο, οπότε τότε τίθεται ξανά η έννοια ενός χαμένου λόγου για το εκ νέου πέρασμα σε ένα άλλο επίπεδο. Αναφερόμαστε στον λόγο που κάθε φορά γίνεται η γέφυρα ή η οδός, προκειμένου να καταφέρει ο άνθρωπος να οδηγηθεί από το ένα επίπεδο στο άλλο, όπου αυτή η δυναμική και η λειτουργία του λόγου προσδιορίζει.
'Ολα αυτά μπορεί να στερούνται και πρακτικής σημασίας για τον άνθρωπο που μέσα στην καθημερινότητα θέλει τις απαντήσεις για τα μεγάλα προβλήματα της ύπαρξης.
Συνήθως, στον άνθρωπο ο λόγος προέρχεται από την σκέψη, η οποία εκφράζει την λογική όπως επίσης και το επίπεδο συνειδητότητας. Επομένως, στον άνθρωπο το πρόβλημα δεν βρίσκεται στον λόγο του αλλά στην λογική και την συνειδητότητά του. Στο πλαίσιο της συνειδητότητας περιλαμβάνεται το περιεχόμενο του ανθρώπινου ασυνείδητου, υποσυνείδητου και συνειδητού. 'Αρα, κάθε φορά ο λόγος, εφόσον δεν απορρέει από την συνειδητή απόφαση, εκφράζει περιεχόμενο του ασυνειδήτου ή του υποσυνειδήτου. Τότε, ο άνθρωπος πρέπει να ελέγχει καταρχάς το περιεχόμενο της σκέψης του, την οποία προτίθεται να μεταφέρει σε λόγο, και να αναζητήσει σε αυτήν το στοιχείο της συνειδητότητας που επιζητά να εκφραστεί. 'Ετσι, ο λόγος γίνεται η απευθείας έκφραση του συνειδητού επιπέδου φέροντας τον άνθρωπο πιο κοντά στην κατάσταση της συνειδητότητας που είναι το τελικά ζητούμενο. Δεν πρόκειται συνεπώς περί του χαμένου λόγου αλλά περί του χαμένου επιπέδου της δικής του και αποκλειστικής συνειδητότητας. Κάτω από την άποψη αυτή ο άνθρωπος δεν ψάχνει κάποια λέξη ή φράση για να προφέρει, αλλά επιζητά την δική του Πραγματικότητα την οποία έχει ανάγκη να γνωρίσει και η οποία τον συνδέει με την αληθινή του φύση όπου και βρίσκεται ο πραγματικός Λόγος του. Ακούγοντας και αναγνωρίζοντας τις βαθύτερες και μύχιες σκέψεις του ο άνθρωπος διαμορφώνει το επίπεδο της συνειδητότητάς του από όπου και απορρέει κάθε φορά ο λόγος του που επιδιώκει να ταυτιστεί με τον Λόγο του.
Αν τα πράγματα ήταν μέχρις εδώ, τότε θα ήταν η καλή εκδοχή όπου ο άνθρωπος σε μια προσωπική προσπάθεια αναζήτησης ψάχνει να βρει τον χαμένο του λόγο. Διότι, όπως αναφέρθηκε προηγούμενα, ο χαμένος λόγος αρχικά έχει θεωρητική αξία προκειμένου να τοποθετηθεί ο άνθρωπος στην θέση εκείνου που αναζητά μια επιπλέον διάσταση στην ζωή του για να βρεθεί πιο κοντά στην βεβαίωση και την καταξίωση της ύπαρξής του. Η αναζήτηση του χαμένου λόγου μπορεί να δώσει την νέα διάσταση στην φιλοσοφική και υπαρξιακή αναζήτηση, αλλά θα είναι πάντα χωρίς υλικό αντίκρισμα, εφόσον αυτός δεν μορφοποιηθεί και δεν εκφραστεί στην πληρότητά του περισσότερο η λιγότερο.
'Οπως έχει αναφερθεί, κάθε άνθρωπος έχει τον δικό του χαμένο λόγο, και αυτόν επιδιώκει να βρει και να κατανοήσει. Δεν τελειώνει εδώ το ζήτημα του χαμένου λόγου καθώς κάθε άνθρωπος έχει τον λόγο του και πρέπει να τον βρει και να τον εκφράσει. Ιδιαίτερα σήμερα, ο λόγος, πολύ δε περισσότερο ο έλλογος λόγος, που είναι και ο χαμένος λόγος, είναι αναγκαίος, προκειμένου να αναδειχθούν οι νέοι δρόμοι του ανθρώπου και της ανθρωπότητας σε μια κρίσιμη στιγμή της. Ο χαμένος λόγος είναι ο αναγκαίος λόγος μιας νέας πρότασης για την ανθρώπινη πορεία, μιας νέας πρότασης για την λύση μερικών κάθε φορά από τα προβλήματα του ανθρώπου. Αν τα προβλήματα της ανθρωπότητας συσσωρεύονται, είναι από μια πλευρά, γιατί λείπει ο λόγος εκείνος που θα οδηγήσει σε λύσεις. Διότι αν παρακολουθήσουμε την ιστορία κάθε φορά που ένας λόγος ορθώνεται και μπορεί να εμπνεύσει τον άνθρωπο, νέα πεπρωμένα διαγράφονται στον ορίζοντα της ανθρωπότητας.
Συνεπώς, η αναγκαιότητα της ανεύρεσης του χαμένου λόγου προβάλλει επιτακτικότερη την στιγμή που η ανθρωπότητα ασφυκτιά κάτω από την πίεση άλυτων προβλημάτων και περιμένει μια νέα πρόταση συντεθειμένη από τον λόγο εκείνων που ο λόγος τους δεν είναι πια χαμένος.
Ημερομηνία καταχώρησης: 15.2.2006 |
Προβληματισμοί -
Καθημερινά
|
Πέμπτη, 15 Φεβρουάριος 2007 02:16 |
Μπορούμε να αλλάξουμε την καθημερινότητά μας;
Ναι! Και βέβαια μπορούμε να αλλάξουμε την καθημερινότητά μας, αρκεί να θέλουμε να αλλάξουμε κάποιες συνήθειες και να κοιτάξουμε τον εαυτό μας και την μέρα μας μ' ένα διαφορετικό βλέμμα...
* Χαμόγελο! Ας προσπαθήσουμε, αν έχουμε συνηθίσει σε ένα πιο "σκυθρωπό ύφος" τον εαυτό και το περιβάλλον μας. Ας προσπαθήσουμε, ακόμα κι αν τίποτα (ακόμη) δεν μας φαίνεται πως "πάει καλά". Μερικά πράγματα στην ζωή μας δεν είναι πια "πηγαία", ίσως γιατί ξεχάσαμε να... επιμένουμε στο Θετικό, ίσως γιατί αφεθήκαμε και ξεχαστήκαμε κάπου ανάμεσα στις δυσκολίες της ζωής, τις επιθυμίες που δεν πραγματοποιούνται και την "κακή διάθεση" των... άλλων.
* Επιλογή του εποικοδομητικού! Ε, ναι, πρέπει να επιλέξουμε την... "τύχη" της επόμενης στιγμής. Πρέπει να επιλέγουμε μια καλή, ή τουλάχιστον καλύτερη, "επόμενη στιγμή", "επόμενη μέρα"... Καλές σκέψεις, θετικές προσπάθειες... όλα αυτά μετρούν, μετρούν σημαντικά! Τα "πράγματα" δεν έρχονται τυχαία προς εμάς! Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε τα προβλήματα, τις δυσκολίες, τις αντιξοότητες, από την ζωή μας, όμως, μπορούμε, σαφώς, να είμαστε πιο συνειδητοί, πιο προσεκτικοί, κατά τις επιλογές μας. Καμία σκέψη, κανένας λόγος, καμία πράξη, δεν πρέπει να αφήνονται... στην τύχη τους. Είμαστε υπεύθυνοι και για τις πράξεις μας και για τους λόγους και για τις σκέψεις μας. Αυτά οριοθετούν μέσα μας και γύρω μας ένα περιβάλλον, μέσα στο οποίο καλούμαστε να ζήσουμε, να αντι-δράσουμε και να δημιουργήσουμε έλλογα!
* Πίστη! Ας μην κάνουμε πως δεν έχουμε ακούσει ποτέ γι' αυτήν, κυρίως δε, ας μην ζούμε χωρίς να προσπαθήσουμε να αποκτήσουμε εκ νέου την πίστη μας. Ποιες είναι οι αντιλήψεις μας; 'Ο,τι είναι οι αντιλήψεις μας, είναι και η ζωή μας. Μπορούμε να αλλάξουμε την ζωή μας, αν αλλάξουμε... μυαλό. Πρώτα απ' όλα, ωστόσο, χρειάζεται η από μέρους μας αναγνώριση και αποδοχή ότι αυτό που πιστεύουμε, γίνεται, αυτό που πιστεύουμε, είμαστε, κλπ... Η πίστη στον εαυτό μας είναι κάτι το ουσιώδες. Χρειαζόμαστε όμως μια πίστη προς εμάς, ανοικτή σε "νέα δεδομένα ζωής". Με την "παλιά" μας πίστη, ζούμε, απλά, όπως ζούμε... Μια "νέα πίστη" είναι αυτή που θα μας οδηγήσει σε μια "νέα ζωή". Ας ξεκινήσουμε με την πίστη πως "μπορούμε να τα καταφέρουμε", πως "θα έρθουν καλύτερες μέρες", πως "μπορούμε να αλλάξουμε"... Το ερώτημα είναι κρίσιμο και πρέπει πάντα να το θέτουμε στον εαυτό μας: "Θέλουμε να αλλάξουμε; Πιστεύουμε στην αλλαγή που ισχυριζόμαστε πως επιθυμούμε;". Αν η κατάφασή μας, δεν είναι προϊόν της "επίπλαστης θέσης και ζωής μας", τότε, ναι, "όλα είναι δυνατά για εμάς!".
* Προσευχή! 'Οχι, δεν βρεθήκαμε στο... Κατηχητικό της Κυριακής. Αυτό που μας είναι αναγκαίο είναι να βρεθούμε και πάλι, μέσα στον εαυτό μας. Να σιγήσουμε, να απομονωθούμε από τα άγχη και τους φόβους μας, από τους "άλλους" που μας φαίνονται (ή είναι) ανυπόφοροι... και να αφεθούμε σε μια επικοινωνία που από καιρό, ίσως, την έχουμε λησμονήσει. Η προσευχή είναι εργασία και επικοινωνία με ό,τι πιο αγνό και λεπτοφυές υπάρχει μέσα μας και γύρω μας. Πρέπει να αναγνωρίσουμε και να αποδεχθούμε ότι, ναι, υπάρχουν πράγματα που μας ξεπερνούν, αλλά ό,τι μας ξεπερνά, δεν είναι κατ’ ανάγκην κάτι το "αρνητικό"... Υπάρχουν ενέργειες, δυνάμεις, άνθρωποι, πίστεις, κλπ... "ανώτεροι" από εμάς... Υπάρχει "κάτι" ή "κάποιος" που μπορεί όχι μόνο να μας "ακούσει" και να μας "νιώσει", αλλά και να μας βοηθήσει. Δεν είναι ντροπή να ζητούμε βοήθεια, όμως πρέπει να μάθουμε πώς να την ζητούμε και πώς να την αναγνωρίζουμε.
* Λίγος χρόνος και για... "μας"! Λίγος χρόνος δικός μας, προκειμένου να συγκεντρωθούμε στον εαυτό μας, να χαλαρώσουμε και να επιτρέψουμε στις καλές και νέες δυνατότητες να αρχίσουν να εμφανίζονται μέσα μας και γύρω μας. Ας μην επιτρέψουμε ποτέ πια στον εαυτό μας να ισχυριζόμαστε πως "δεν προλαβαίνουμε να ασχοληθούμε μ' εμάς". Εάν δεν έχουμε χρόνο, έστω και λίγο, για "μας", τότε δεν έχουμε για τίποτα και για κανέναν, ακόμη κι αν είμαστε πεπεισμένοι πως όλο μας τον χρόνο τον αφιερώνουμε στους "άλλους". Εάν, όντως, πιστεύουμε πως δεν έχουμε χρόνο για "μας", τότε απλά "ξοδεύουμε" χρόνο για το τίποτα! Ας προσπαθήσουμε να ανακαλύψουμε πώς μπορούμε να βρούμε χρόνο και για εμάς!... Αν η προσπάθειά μας είναι ειλικρινής, πολύ σύντομα θα διαπιστώσουμε πως έχουμε στην διάθεσή μας όσο χρόνο χρειαζόμαστε... Από τότε και στο εξής, η εργασία μας θα έγκειται στην ολοένα και πιο ορθή διαχείριση αυτού του χρόνου μας.
* Καλή διατροφή, καλή αναπνοή, καλός ύπνος! Απαραίτητες προϋποθέσεις για υγιείς και ορθές βάσεις στην ζωή μας. Δεν πρέπει να αρκεστούμε στα... ημίμετρα. Πρέπει να θελήσουμε το καλύτερο για εμάς και πρέπει να θέλουμε να προσπαθήσουμε πολύ, προκειμένου να το πετύχουμε. Δεν πρέπει να στεκόμαστε αδύναμοι στα... "αντικειμενικά" εμπόδια. Οι λύσεις υπάρχουν, αρκεί να τις ψάξουμε, αλλά -κυρίως- αρκεί να θελήσουμε να μπούμε στην διαδικασία να τις ανακαλύψουμε και να τις εφαρμόσουμε.
* Καλοσύνη, αγάπη, κατανόηση! Αυτό που, ίσως, δεν μπορούμε να βρούμε, να δούμε ή να λάβουμε από τους "άλλους", δεν σημαίνει πως δεν πρέπει να προσπαθήσουμε να το ανακαλύψουμε, να το συντηρήσουμε και να το αναπτύσσουμε διαρκώς μέσα μας. Ο καθένας από εμάς, παρ’ όλες τις απογοητεύσεις της ζωής, πρέπει να καλλιεργεί και να αναπτύσσει καθημερινά τεράστια αποθέματα αγάπης, κατανόησης και καλοσύνης. Πρέπει, επιτέλους να νιώσουμε και να συνειδητοποιήσουμε πως δεν υπάρχει άλλος δρόμος, αν όντως επιθυμούμε και θέλουμε να ελπίζουμε σε "καλύτερες μέρες".
* Ευγνωμοσύνη! Πρέπει να μάθουμε να καλλιεργούμε αυτό το πνεύμα ευγνωμοσύνης μέσα στην καρδιά μας. Τι μας έχει φέρει, ως τώρα, η γκρίνια, η μιζέρια, ο ωχαδελφισμός, η έλλειψη εμπιστοσύνης στον εαυτό; Πού μας έχει οδηγήσει το ψέμα, το μίσος, η έλλειψη βούλησης; Κι όμως, τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι και... χειρότερα! Πολλές φορές το ξεχνούμε αυτό, όπως ξεχνούμε, ή δεν θέλουμε -πεισματικά- να δούμε, πως υπάρχουν μέσα μας και γύρω μας συνθήκες, δυνατότητες, πρόσωπα, πράγματα, κλπ... για τα οποία θα πρέπει να είμαστε ευγνώμονες. Ξεχνώντας ή αδιαφορώντας για τον ουσιαστικό μας "πλούτο", αδυνατούμε να αναγνωρίσουμε τις συνθήκες "ερήμωσης" μέσα κι έξω από εμάς.
Αυτά για... αρχή! Για μια "καλή αρχή", για ένα "νέο ξεκίνημα"!!!
Χριστίνα Αρνή
Ημερομηνία καταχώρησης: 15.2.2007 |
|
Προβληματισμοί -
Εκπαίδευση
|
Πέμπτη, 01 Φεβρουάριος 2007 19:02 |
του Νεόφυτου Χαριλάου
Αν ήταν δυνατόν να φέρναμε κάποιον γιατρό του 19ου αιώνα σ' ένα μοντέρνο χειρουργείο για να χειρουργήσει δεν θα είχε ιδέα τι ακριβώς να κάνει, αφού όλα θα του ήταν άγνωστα. Αντίθετα αν βάζαμε έναν καθηγητή του 19ου αιώνα σε μια σύγχρονη αίθουσα διδασκαλίας θα ήταν ικανός να διδάξει άνετα τους μαθητές. Οι μέθοδοι διδασκαλίας δυστυχώς ελάχιστα άλλαξαν εδώ και εκατό χρόνια και η εκπαιδευστική δαδικασία παραμένει κατά το μάλλον ή ήττον ίδια με ελάχιστες διαφορές.
Παρά τις αλλαγές που έγιναν τα τελευταία χρόνια στην εκπαίδευση, ιδιαίτερα στο επίπεδο της διδακτικής και της παιδαγωγικής, το διδασκαλοκεντρικό μοντέλο μάθησης είναι και σήμερα η βάση για την απόκτηση της γνώσης. Αυτό πηγάζει από μια βαθιά ριζωμένη αντίληψη ότι ο καθηγητής είναι ή θα έπρεπε να είναι η αυθεντία και η μόνη πηγή παροχής γνώσης, ενώ οι μαθητές είναι άδεια δοχεία (Tabula rasa) τα οποία γεμίζουν με γνώσεις και πληροφορίες και το μόνο που έχουν να κάνουν είναι να διαβάζουν και να γράφουν.
Αυτή η προσέγγιση δεν μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά στον γεμάτο προκλήσεις σημερινό κόσμο, Τα δεδομένα και οι πληροφορίες για κάθε είδους γνώση είναι διαθέσιμα στις βιβλιοθήκες, στα CD Roms και στο διαδίκτυο. Εκείνο που έχουν ανάγκη σήμερα οι μαθητές είναι να αποκτήσουν τις δεξιότητες και το ενδιαφέρον να ψάχνουν μόνοι τους τις πληροφορίες, να τις χρησιμοποιούν σωστά και να μαθαίνουν να σκέπτονται δημιουργικά για την επίλυση των προβλημάτων που ανακύπτουν στη ζωή τους.
Η παρωχημένη ωστόσο διδακτική προσέγγιση για την απόκτηση της γνώσης συνδέεται και με την αντίληψη ότι κύρια αποστολή του σχολείου είναι να προετοιμάσει τους μαθητές για την κατάκτηση μιας θέσης σε ένα ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα. 'Eτσι λοιπόν, η εκπαιδευτική διαδικασία καθίσταται το μέσο για την επαγγελματική αποκατάσταση. Το ελληνικό σχολείο -ιδιαίτερα το Λύκειο - έχει αποκτήσει κατά συνέπεια ένα χρησιμοθηρικό χαρακτήρα, όπου η πνευματική και συναισθηματική καλλιέργεια και η μόρφωση των μαθητών έρχονται σε δεύτερη μοίρα, εάν δεν παραμελούνται εντελώς.
'Oλο το εκπαιδευτικό σύστημα και η διδακτική προσέγγιση ενθαρρύνουν τον ανταγωνισμό, τις επιδόσεις, τη βαθμοθηρία και τον εγωκεντρισμό των μαθητών, προετοιμάζοντάς τους να ενταχθούν και να αναπαράγουν το μοντέλο της ανταγωνιστικής κοινωνίας, η οποία ενδιαφέρεται πρωτίστως για την προβολή και επιβεβαίωση του ατόμου και της φιλοδοξίας του εις βάρος της συλλογικότητας.
Μέσα σ' αυτό το άχαρο κλίμα, έρχεται μια νέα προσέγγιση να προτείνει έναν εναλλακτικό τρόπο σχολικής εργασίας: η συνεργατική μάθηση (cooperative learning). Ας δούμε όμως από πιο κοντά την αφετηρία και τις αρχές της καινούριας αυτής μεθόδου.
Η συνεργατική μάθηση δοκιμάστηκε πειραματικά την τελευταία δεκαετία σε αρκετά σχολεία της Αμερικής και της Ευρώπης, σε διάφορα σχολικά περιβάλλοντα και σε ένα ευρύ πεδίο διδακτικών αντικειμένων. Τα αποτελέσματα των ερευνών έδειξαν ότι οι συνεργατικές ομάδες μαθητών (cooperative groups) έτειναν να έχουν καλύτερη κατανόηση των διδακτικών αντικειμένων, θετικότερα αποτελέσματα στα τεστ, υψηλότερη αυτοεκτίμηση, μεγαλύτερο αριθμό θετικών δεξιοτήτων και λιγότερα στερεότυπα για άτομα διαφορετικών εθνοτικών ομάδων σε σχέση με τους μαθητές που διδάσκονταν με τον παραδοσιακό τρόπο. Τα ενθαρρυντικά αυτά αποτελέσματα οδήγησαν τους ειδικούς στο συμπέρασμα ότι η συνεργατική μάθηση αποτελεί πράγματι την εκπαιδευτική προσέγγιση του μέλλοντος, αρκεί να συνειδητοποιηθεί η αξία της από τους φορείς της εκπαίδευσης και της κοινωνίας.
Τι είναι όμως η συνεργατική μάθηση και πώς επιτυγχάνεται;
Η συνεργατική μάθηση, όπως δηλώνει και το όνομά της, είναι η μάθηση που επιτυγχάνεται μέσα από τη συνεργασία των μαθητών και του εκπαιδευτικού και στηρίζεται σε κάποιες βασικές αρχές. Οι ομάδες των μαθητών που συμμετέχουν στη διαδικασία δεν συνεργάζονται ατομιστικά, αλλά στα πλαίσια της ομάδας. Εκείνο που έχει σημασία είναι η επίτευξη των στόχων όλης της ομάδας και όχι μεμονωμένων ατόμων. Η κατανόηση και η αφομοίωση των διδακτικών αντικειμένων μπορεί να αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους μιας συνεργατικής ομάδας, αλλά δεν είναι ο μόνος. Ο περισσότερος χρόνος στην τάξη δαπανάται για την απόκτηση διανοητικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων οι οποίες επιτρέπουν στον μαθητή να αναζητεί μόνος του τις πηγές πληροφόρησης, να απαντάει σε πρωτότυπα ερωτήματα, να σκέφτεται κριτικά, να είναι ανεκτικός με τους άλλους και γενικά να δομεί μια προσωπικότητα συναισθηματικά και διανοητικά ισορροπημένη. Η συνεργατική μάθηση και οι συνεργατικές ομάδες δεν αποτελούν αυτοσκοπό αλλά τα μέσα για έναν ευρύτερο σκοπό που είναι η απόκτηση δεξιοτήτων για τη ζωή.
Η Brett Melville, μια δεκαπεντάχρονη μαθήτρια που συμμετείχε σε ομάδα συνεργατικής μάθησης λέει: ''Μαθαίνεις την ίδια ύλη που θα μάθαινες με την παραδοσιακή μέθοδο, αλλά με τον τρόπο αυτό μας δίνεται αρκετός χρόνος να συζητήσουμε θέματα και προβλήματα αρκετά λεπτομερειακά''.
Μια καθηγήτρια, η Lynne Gedye, που χρησιμοποίησε τη συνεργατική μέθοδο στις τάξεις της για δύο χρόνια, σημειώνει: ''Αυτό το χρόνο είχα διαφορετικούς μαθητές στις τάξεις μου που δύσκολα μπορούσαν να αρθρώσουν λέξη στα αγγλικά. Τραβούσα τα μαλλιά μου και ήμουν σε αδιέξοδο για το τι να κάνω. Αλλά δεν έπρεπε να ανησυχώ γιατί η απάντηση που έδωσαν οι μαθητές ήταν καταπληκτική. Οι δυνατοί μαθητές βοηθούσαν τους αδύνατους μαθητές ασταμάτητα, έτσι οι τελευταίοι μπόρεσαν να συμμετάσχουν γρήγορα στη διαδικασία της μάθησης".'
Για να πετύχει στο έργο της μια ομάδα συνεργατικής μάθησης πρέπει να πληρούνται αρκετές προϋποθέσεις ψυχολογικής αλλά και πρακτικής φύσεως, αφού το κάθε τι στη μέθοδο αυτή έχει την ιδιαίτερη σημασία του. Η σύνθεση και ο αριθμός των μελών της ομάδας, ο τρόπος που κάθονται οι μαθητές στην τάξη, η θέση του καθηγητή, οι σχέσεις που αναπτύσσονται στην ομάδα κ.τ.λ., όλα παίζουν το δικό τους ρόλο στη διαδικασία και στην επίτευξη των στόχων.
Ο πιο καθοριστικός παράγοντας, όμως, για την αποτελεσματική μάθηση είναι οι καλές διαπροσωπικές σχέσεις που αναπτύσσονται μέσα στην ομάδα και μεταξύ του καθηγητή και των μαθητών. Σ' αυτόν τον τομέα απαιτείται αρκετή δουλειά ώστε οι μαθητές να αποκτήσουν αίσθημα υπευθυνότητας, ανεκτικότητας και αλληλοβοήθειας. Η συμβολή του εκπαιδευτικού είναι αποφασιστικής σημασίας, αφού αυτός επιστατεί και συντονίζει όλη την εκπαιδευτική διαδικασία και επαναφέρει τα πράγματα στη θέση τους στην περίπτωση που κάποιο μέλος της ομάδας ξεφύγει από τους καθορισμένους κανόνες λειτουργίας.
'Aλλος σημαντικός παράγοντας για την επιτυχία της συνεργατικής ομάδας είναι ο τρόπος συγκρότησής της. Βασική προϋπόθεση για το σχηματισμό της ομάδας είναι να μην είναι τα μέλη της στενοί φίλοι ή να ανήκουν σε κάποια κλίκα. Θα πρέπει να επιλέγονται άτομα με διαφορετικές ακαδημαϊκές ικανότητες και, στην περίπτωση πολυφυλετικών κοινωνιών, άτομα διαφορετικών εθνοτικών ή φυλετικών ομάδων. 'Eτσι, οι μαθητές ασκούνται έμπρακτα στο να γίνονται πιο ανεκτικοί στη διαφορετικότητα, να εξετάζουν άλλες απόψεις και συναισθήματα σε μεγαλύτερο βάθος, αλλά και να ζητούν διευκρινίσεις για τις θέσεις των συμμαθητών - συνεργατών τους. Οδηγούνται δε σταδιακά να αλληλεπιδρούν και να συνεργάζονται για την επίτευξη των τιθέμενων στόχων ή για την επίλυση των ανακυπτόντων προβλημάτων.
Οι στόχοι μάλιστα πρέπει να είναι από την αρχή σαφείς και ξεκάθαροι, όπως και οι οδηγίες που δίνονται από τον εκπαιδευτικό όσον αφορά τα ακολουθητέα βήματα για την αφομοίωση της διδακτέας ύλης. Οι μαθητές πρέπει να γνωρίζουν το ακριβές πρόγραμμα εργασιών, τι πρόκειται να μάθουν και πώς θα το μάθουν και τι μπορούν να κάνουν πέρα από το αναλυτικό πρόγραμμα. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι το μάθημα έχει άκαμπτη μορφή χωρίς δυνατότητες αλλαγών ή προσαρμογών στην πορεία. Το αντίθετο. Η καλή γνώση της διαδικασίας βοηθά τον μαθητή να γνωρίζει με ασφάλεια την πορεία που πρέπει να ακολουθήσει και να προχωρά σε αλλαγές όταν βλέπει ότι αυτή τον δυσκολεύει ή είναι αδιέξοδη. Η ασάφεια και η έλλειψη κανόνων προκαλεί σύγχυση στον μαθητή και τον αδρανοποιεί.
Κάθε μαθητής της ομάδας ξεχωριστά καλείται να μάθει την διδακτέα ύλη, ταυτόχρονα όμως πρέπει να το κατορθώσουν όλοι από κοινού. Γι' αυτό και οι μαθητές μαθαίνουν να βοηθούν ο ένας τον άλλον και να καλύπτουν τις εκατέρωθεν αδυναμίες τους. Οι εργασίες είναι δομημένες έτσι ώστε οι μαθητές να εξαρτώνται ο ένας από τον άλλο για την προσωπική αλλά και την συλλογική επιτυχία. Σ' αυτήν την προσπάθεια αρωγός έρχεται και ο μικρός αριθμός μαθητών της ομάδας και η κατάλληλη διαρρύθμιση μέσα στην τάξη. Στις αίθουσες συνεργατικής μάθησης η παραδοσιακή διαρρύθμιση εγκαταλείπεται. Οι μαθητές δεν κάθονται ο ένας πίσω από τον άλλο απέναντι στον καθηγητή, αλλά ο ένας απέναντι στον άλλο για να μπορούν να συνεργάζονται πιο εύκολα και να μοιράζονται τις ιδέες τους. Οι μαθητές δουλεύουν στην αρχή ανά ζεύγη και μετά σε τριάδες ή τετράδες και ζητείται από αυτούς να συμμετέχουν δραστήρια στις συζητήσεις και να διαμορφώνουν τις δικές τους απόψεις. Ο καθηγητής παράλληλα βοηθάει και διευκολύνει τους μαθητές στην προσπάθειά τους.
Αυτή η πρόσωπο με πρόσωπο αλληλεπίδραση ''αναγκάζει'' τους μαθητές να δουλέψουν μαζί ως ομάδα, να αναπτύσσουν κοινωνικές δεξιότητες και να δημιουργούν θετικές στάσεις και συμπεριφορές. Η κοινή εργασία (συν-εργασία) ''υποχρεώνει'' τους μαθητές να εμπλέκονται σε δράσεις και να αποκτούν ικανότητες αλληλεπίδρασης, όπως η ηγεσία, η οικοδόμηση εμπιστοσύνης, η διαχείριση συγκρούσεων, η δημιουργική κριτική, η ενθάρρυνση, ο συμβιβασμός, οι διαπραγματεύσεις κ.ά., που τους καθιστούν πιο υπεύθυνους απέναντι στο έργο που αναλαμβάνουν αλλά και απέναντι στους άλλους. Οι καθηγητές από την άλλη μεριά, για να μπορούν να διαχειρισθούν αποτελεσματικά τη δυναμική της ομάδας, θα πρέπει να περιγράφουν τις αναμενόμενες αλληλεπιδρώσες συμπεριφορές και στάσεις των μαθητών και να τους αναθέτουν συγκεκριμένους ρόλους για να εξασφαλίσουν ότι αυτοί δουλεύουν συνειδητά στα πλαίσια της ομάδας. Ταυτόχρονα, οι ίδιοι πρέπει να έρχονται αρωγοί στις ανακύπτουσες δυσκολίες, ενθαρρύνοντας τα μέλη ή τονώνοντας την αυτοπεποίθηση όσων αισθάνονται μειονεκτικά.
Είναι φανερό από όσα εν συντομία εκτέθηκαν ότι η συνεργατική μάθηση αποτελεί ουσιαστικά τη βάση μιας νέας ολοκληρωμένης μαθησιακής προσέγγισης που φέρνει επανάσταση στον τρόπο που μέχρι τώρα θεωρούσαμε την εκπαίδευση. Μετά την αποθέωση του ατόμου στο πλαίσιο του μοντέλου του ανταγωνιστικού σχολείου των δυτικών κοινωνιών αλλά και ύστερα από την αποτυχία του σοσιαλιστικού εκπαιδευτικού μοντέλου με την ισοπέδωση του ατόμου υπέρ της ομάδας, η συνεργατική μάθηση προβάλλει ως το νέο πρότυπο εκπαίδευσης, όπου η ατομικότητα και η συλλογικότητα συνυπάρχουν, σέβονται η μία την άλλη, αλληλοτροφοδοτούνται στα πλαίσια της αμοιβαιότητας και υπηρετούν τις ανάγκες των ατόμων ξεχωριστά αλλά και της ομάδας.
Η συνεργατική μάθηση εν τέλει υπηρετεί τον άνθρωπο γι' αυτό και είναι μια αποτελεσματική μάθηση. Ο μαθητής ασκείται για να μαθαίνει συνεχώς ώστε η διά βίου μάθηση να είναι μια συνεχής και ζωντανή κατάσταση. 'Ετσι, η διεύρυνση της συνειδητότητας του νέου γίνεται μια καθημερινή πρακτική χωρίς τις ιδιαίτερες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι σημερινοί ενήλικες, επειδή ακριβώς δεν ασκήθηκαν στα μαθητικά τους χρόνια. 'Οσο και αν φαντάζει δύσκολη μια τέτοια μαθησιακή προσέγγιση, αφού πράγματι προϋποθέτει πολλούς παράγοντες για την υλοποίησή της, είναι εφικτή και εύκολα υλοποιήσιμη. Το ουσιαστικό πρόβλημα είναι η αλλαγή νοοτροπίας πρώτα απ' όλα των εκπαιδευτικών φορέων και η θέληση για πραγματικές ρήξεις στην εκπαίδευση που θα σηματοδοτήσουν και ευρύτερες ρήξεις στην κοινωνία.
Ημερομηνία καταχώρησης: 1.2.2007 |
Προβληματισμοί -
Σκέψεις
|
Πέμπτη, 01 Φεβρουάριος 2007 12:51 |
του Κίμωνα Θεοδωρόπουλου
Η άσκηση της πολιτικής είναι ένα από τα βασικά δικαιώματα και καθήκοντα των πολιτών μιας ευνομούμενης πολιτείας. Η κοινωνία στηρίζεται στην πολιτική και στους πολιτικούς για την εύρυθμη λειτουργία των πολιτικών και κοινωνικών θεσμών της, για την επίλυση των πάσης φύσεως προβλημάτων, καθώς και για την εδραίωση ομαλών και αρμονικών σχέσεων με τα υπόλοιπα κράτη και λαούς της Γης.
Το δικαίωμα της πολιτικής μπορούν να το ασκήσουν είτε μεμονωμένα άτομα, είτε ομάδες ατόμων οργανωμένες σε κόμματα. Αυτοί εκλέγονται από το λαό, με τη ρητή εντολή να εργαστούν προς όφελος της ευημερίας των ατόμων και του κοινωνικού συνόλου. Σ' αυτούς ο λαός δίδει την εξουσία να δρουν υπέρ των συμφερόντων του και σ' αυτούς εναποθέτει τις ελπίδες του για μια καλύτερη ζωή και ένα καλύτερο αύριο.
'Ετσι, μέσα από αυτό το άτυπο συμβόλαιο, μεταξύ λαού και πολιτικών, εμφανίζεται στο προσκήνιο ο παράγων της ευθύνης.
Πολιτική και ευθύνη είναι δύο έννοιες πολύ στενά συνδεδεμένες μεταξύ τους. Οι πολιτικοί αναλαμβάνουν την ευθύνη της διακυβέρνησης, δρουν με βάση το δικαίωμα και τη δύναμη που τους δίνει αυτή η ευθύνη, και εξαιτίας αυτής κρίνονται στη συνέχεια για το έργο τους. Σε εποχές σημαντικών εξελίξεων και αλλαγών όπως η τωρινή, ο παράγων της ευθύνης είναι ιδιαίτερα αυξημένος, επειδή ο λαός έχει μεγαλύτερες ανάγκες και απαιτήσεις, και είναι έτοιμος να εμπιστευθεί οποιονδήποτε του υποσχεθεί την άμεση επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει.
Από την άλλη μεριά οι πολιτικοί δύσκολα αποφεύγουν να υποκύψουν στη συνηθισμένη αδυναμία των ανθρώπων να μην αναλαμβάνουν την ευθύνη για τις λανθασμένες και αναποτελεσματικές ενέργειές τους και να μεταθέτουν την ευθύνη σε κάποιους άλλους. Αρκεί να ρίξουμε μια ματιά στα δελτία ειδήσεων και στην αρθογραφία του πολιτικού τύπου, για να διαπιστώσουμε αυτήν ακριβώς της ανθρώπινη αδυναμία.
Σε έντονες συζητήσεις και διαξιφισμούς, οι εκπρόσωποι του κυβερνώντος κόμματος επιρρίπτουν την ευθύνη για όλα τα προβλήματα στην προηγούμενη κυβέρνηση, που συνήθως είναι το κόμμα της τωρινής αξιωματικής αντιπολίτευσης. Τους κατηγορούν πως από δικές τους λανθασμένες ενέργειες τα προβλήματα διογκώθηκαν τόσο, που δεν μπορούν τώρα να επιλυθούν άμεσα. Οι εκπρόσωποι της αξιωματικής αντιπολίτευσης επιρρίπτουν την ευθύνη στην κυβέρνηση, και την κατηγορούν ότι αθετεί τις υποσχέσεις της και παραπλανά το λαό. Οι εκπρόσωποι των μικρών κομμάτων επιρρίπτουν την ευθύνη στα μεγάλα κόμματα και τα κατηγορούν για δικομματισμό. Και όλοι μαζί επιρρίπτουν ευθύνη στους εξωτερικούς παράγοντες και τις σκοτεινές δυνάμεις που δημιουργούν δυσμενείς συνθήκες οι οποίες αναχαιτίζουν κάθε προσπάθεια. Οι συζητήσεις μοιάζουν να μην έχουν τέλος και να μην οδηγούν πουθενά. Σε καμιά περίπτωση δεν φαίνεται να υπάρχει μια συνειδητοποίηση των ευθυνών που όλοι έχουν έναντι του λαού.
Η όλη κατάσταση δημιουργεί την εντύπωση πως σύμφωνα με τους πολιτικούς η λύση των μεγάλων κοινωνικών και οικονομικών προβλημάτων, όπως η υγεία, η εκπαίδευση, η εργασία, το ασφαλιστικό, η προστασία των πολιτών, το περιβάλλον, και άλλα, δεν βρίσκεται στην κατανόηση της ουσίας των προβλημάτων και των συνθηκών που τα δημιουργούν, αλλά στη συζήτηση για το τι έκανε ή δεν έκανε το ένα ή το άλλο κόμμα. Οι συζητήσεις και οι σχολιασμοί εξαντλούνται συνήθως μ' αυτές τις αντιπαραθέσεις, και για την ουσία φαίνεται πως δεν έχει απομείνει ούτε χρόνος ούτε διάθεση να ασχοληθεί κανένας.
'Ομως, ρόλος των πολιτικών δεν είναι να κατηγορούν ο ένας τον άλλο, αλλά να βρίσκουν λύσεις στα κρίσιμα προβλήματα από τα οποία εξαρτάται η ευημερία του τόπου και η ευτυχία των πολιτών. Ρόλος τους δεν είναι να επιρρίπτουν ευθύνες ο ένας στον άλλο, αλλά να αναλαμβάνουν αυτοί οι ίδιοι την ευθύνη για τα θέματα της αρμοδιότητάς τους. Ρόλος τους δεν είναι η υπεράσπιση της κομματικής γραμμής και η υποστήριξη του κομματικού συμφέροντος, αλλά η υπεράσπιση των δικαιωμάτων των πολιτών και η υποστήριξη των ενεργειών που θα συντελέσουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής όλων σε κάθε επίπεδο. Ρόλος τους δεν είναι να αναζητούν τρόπους για να αναρριχηθούν και να παραμείνουν στην εξουσία, αλλά τρόπους ώστε η άσκηση της εξουσίας να δημιουργεί στη χώρα και στα άτομα συνθήκες για περαιτέρω εξέλιξη. Ρόλος τους δεν είναι να απομονώνονται στο έργο τους, αλλά να αναζητούν βοήθεια από όλους όσους είναι ικανοί να συμβάλουν στην υλοποίησή του, ανεξάρτητα από το κόμμα στο οποίο ανήκει ο καθένας. Γιατί, όλοι συμμετέχουν στην ίδια πολιτική ζωή, είναι μέλη της μίας και μοναδικής Βουλής των Ελλήνων, που επιδιώκει το καλό όλων, και όχι των λίγων ή των «δικών μας» μόνον.
Γι' αυτό άλλωστε εκλέγονται από τους πολίτες, και αμείβονται από τους κόπους ενός λαού που αγωνίζεται με στερήσεις να προχωρήσει προς τα εμπρός. 'Οχι για να τσακώνονται μεταξύ τους με υπεροπτικό, ειρωνικό και περιφρονητικό ύφος, αλλά για να συνεργάζονται μεταξύ τους ώστε να βρίσκουν κοινές λύσεις στα κοινά προβλήματα. Στόχος της πολιτικής δεν είναι η διαίρεση, αλλά η ενότητα. Η ενότητα είναι η μόνη που μπορεί να δώσει δύναμη στις όποιες αποφάσεις, και να δημιουργήσει τις φανερές και όχι τόσο φανερές προϋποθέσεις για να βρεθούν λύσεις στα προβλήματα που τώρα φαίνονται άλυτα.
Η ευθύνη, όμως, δεν αφορά μόνον τους πολιτικούς. Αυτά που τόσο καθαρά παρατηρούμε και τόσο εύκολα κατακρίνουμε στα δρώμενα της πολιτικής ζωής, μπορούμε το ίδιο εύκολα να τα δούμε και την καθημερινή μας ζωή, στην οικογενειακή μας ζωή, στην επαγγελματική μας ζωή, στη ζωή των διαφόρων οργανώσεων ή εταιριών στις οποίες συμμετέχουμε, αλλά και στη ζωή των αναμνήσεών μας, των σκέψεών μας, των συναισθημάτων μας. Δεν είναι δύσκολο να βρούμε και εκεί τα πρόσωπα ή τους παράγοντες που κυβερνούν και αυτούς που βρίσκονται στην αντιπολίτευση. Αυτούς που υπόσχονται και αυτούς που αθετούν τις υποσχέσεις τους. Αυτούς που αναλαμβάνουν την ευθύνη των πράξεών τους και αυτούς που την μεταθέτουν σε άλλους, πάντα για τους ίδιους βαθύτερους λόγους: αίσθημα ανασφάλειας, μειονεξία, εγωισμό, αλαζονεία, φόβο, πανικό, μη αντοχή στον πόνο, κτλ.
Συνήθως, όμως, χάνουμε την εικόνα της ολότητας, καθώς για τον καθένα βαραίνει πάντα περισσότερο το δικό του κόμμα, η δική του ομάδα, η δική του ζωή, το δικό του άτομο, η πιο αγαπημένη του σκέψη, το πιο γλυκό του συναίσθημα, η πράξη που του δίνει τη μεγαλύτερη ικανοποίηση, και λησμονεί έτσι την ευθύνη που έχει έναντι όλων των άλλων κομμάτων, ομάδων, ζωών, ατόμων, σκέψεων, συναισθημάτων, πράξεων, που όλα μαζί αποτελούν ένα ενιαίο σύνολο και όλα μαζί και μόνον όλα μαζί εξελίσσονται προς τη μονάδα.
Η πολιτική ζωή είναι κάτι που μας αφορά όλους, απ' όποια θέση κι αν βρισκόμαστε. 'Ολοι μας συμμετέχουμε, είτε το αντιλαμβανόμαστε είτε όχι, στην πολιτική ζωή, όχι μόνον της χώρας στην οποία ζούμε, αλλά και της Ανθρωπότητας γενικότερα. Είναι γνωστή η φράση του Αριστοτέλη: "ο άνθρωπος είναι από την φύση πολιτικό ζώο" (Πολ. Α. 1253). Γι' αυτό, ας κατανοήσουμε πως αν οι πολιτικοί είναι έτσι, είναι επειδή εμείς είμαστε έτσι. Πως αν θέλουμε μια καλύτερη πολιτική ζωή, πρέπει να βελτιώσουμε την ποιότητα της δικής μας καθημερινής ζωής. Πως αν θέλουμε πιο υπεύθυνους και έντιμους πολιτικούς, πρέπει να γίνουμε εμείς πιο υπεύθυνοι και έντιμοι άνθρωποι. Πως αν θέλουμε οι πολιτικοί να βρίσκουν λύσεις στα κοινά προβλήματα, πρέπει εμείς να βρίσκουμε λύσεις στα ατομικά μας προβλήματα. Πως αν θέλουμε οι πολιτικοί να λαμβάνουν σκληρές αποφάσεις για αλλαγές υπέρ του συνόλου, πρέπει και εμείς να παίρνουμε σκληρές αποφάσεις για να αλλάξουμε τη ζωή μας εκεί που φαίνεται πως έχει κολλήσει. Οι πολιτικοί είναι εκφραστές των αρχών και των αρετών που βιώνει στην καθημερινή του ζωή ένας λαός. Επομένως, ανάλογα με τις αρχές και τις αρετές αυτές, είναι και η συμπεριφορά των πολιτικών. Γιατί να περιμένουμε κάτι διαφορετικό;
Αν το θέμα της ευθύνης στην πολιτική ζωή μάς αγγίζει, αν έχουμε κουραστεί να ακούμε όλους να επιρρίπτουν ευθύνη σ' όλους τους άλλους, αν κατανοούμε ότι η ευθύνη είναι μια αυστηρά προσωπική υπόθεση του καθενός έναντι του εντολοδότη του, αν συνειδητοποιούμε ότι η ευθύνη είναι ένα ρεύμα που μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο κατευθείαν στο κέντρο της ύπαρξής του ή να τον διασκορπίσει στο χάος, ας σταματήσουμε να αποποιούμαστε την ευθύνη που μας ανήκει, ας σταματήσουμε τη διαρροή ενέργειας, και ας ενδυναμώσουμε με τον τρόπο αυτό τα ενωτικά ρεύματα που δημιουργούν τα ολοκληρωμένα άτομα και τις ολοκληρωμένες κοινωνίες.
Ημερομηνία καταχώρησης: 1.2.2007 |
|